UCHWAŁA NR VIII/53/11

UCHWAŁA NR VIII / 53/11

RADY MIEJSKIEJ W CHOCIWLU

z dnia 29 czerwca 2011 r.

zmieniająca uchwałę Nr XI/98/07 Rady Miejskiej w Chociwlu z dnia 28 grudnia 2007 r. w sprawie Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych Gminy Chociwel na lata 2008 - 2013

Na podstawie art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późniejszymi zmianami) i art. 17 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 roku o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 z późniejszymi zmianami), Rada Miejska w Chociwlu uchwala, co następuje.

§ 1. W załączniku do Uchwały Nr XI/98/07 Rady Miejskiej w Chociwlu z dnia 28 grudnia 2007 r. w punkcie 3 dodaje się Pkt. 3.11 o treści:

„ 3.11. Kwestia przemocy w rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie.

Przemoc domowa może pojawić się w życiu każdego człowieka, bez względu na wiek, płeć, poziom wykształcenia czy status materialny. Żaden człowiek nie jest jednak skazany na przemoc. Przed wykorzystywaniem czy znęcaniem ze strony bliskich osób można się ustrzec między innymi poprzez rozważny wybór partnera życiowego, czy wczesne reagowanie na pierwsze symptomy kryzysu. Z przemocy można również wyjść - trzeba tylko przerwać milczenie, zwrócić się po pomoc do specjalistów i konsekwentnie realizować opracowaną wspólnie z nimi strategię powrotu do normalnego życia.

Przeciwdziałanie przemocy domowej, niesienie pomocy osobom dotkniętym przemocą oraz ich rodzinom jest zadaniem realizowanym przez różne instytucje, służby społeczne. Należą do nich m.in.: policja, prokuratura, pomoc społeczna (ośrodki pomocy społecznej, Specjalistyczne Ośrodki Wsparcia dla Ofiar Przemocy, Ośrodki Interwencji Kryzysowej), Gminne Komisje Rozwiązywanie Problemów Alkoholowych, służba zdrowia. Warto wiedzieć do czego zobowiązane są poszczególne instytucje, jaki rodzaj pomocy oferują rodzinom uwikłanym w przemoc oraz jakie prawa przysługują osobom szukającym pomocy.

KTO MOŻE POMÓC - ZADANIA SŁUŻB

POLICJA

Czynności wykonywane podczas interwencji:

• Policjanci przybywają na miejsce interwencji, ustalają tożsamość uczestników konfliktu, przebieg zdarzenia, jego przyczyny i następstwa.

• Udzielają ofiarom przemocy niezbędnej pomocy, polegającej w szczególności na wezwaniu pogotowia ratunkowego, straży pożarnej itp.

• W razie potrzeby podejmują inne niezbędne czynności zapewniające ochronę życia, zdrowia i mienia osób będących ofiarami przemocy, włącznie z ewentualnym zastosowaniem wobec sprawców przemocy środków przymusu bezpośredniego i zatrzymaniem.

Jeżeli interweniujący policjanci uznają na podstawie dotychczas zebranych informacji, że w danej rodzinie może występować przemoc domowa, wówczas obligatoryjnie wypełniają, podczas lub po interwencji, notatkę urzędową dotyczącą przemocy w rodzinie zwaną „Kartą A”.

• Policjanci informują ofiary i świadków przemocy, że wypełnienie dokumentacji „Niebieskiej Karty” nie jest jednoznaczne ze złożeniem zawiadomienia o przestępstwie. Jest to policyjna notatka urzędowa. Wypełniony dokument nie może być anulowany lub „wycofany” na prośbę ofiary, świadka czy sprawcy przemocy.

• Interweniujący policjanci informują ofiarę przemocy o przysługujących jej prawach, możliwościach i miejscach uzyskania pomocy. Informację taką policjanci przekazują w formie pisemnej - „Karta B”. Policjanci informują również pokrzywdzonych, że odwiedzi ich dzielnicowy w celu sprawdzenia stanu ich bezpieczeństwa.

• Funkcjonariusze informują pokrzywdzonych o możliwości złożenia zawiadomienia o przestępstwie lub wniosku o ściganie sprawcy przemocy w odpowiedniej jednostce policji lub prokuratury.

• Przestępstwo znęcania się nad najbliższymi (art. 207 k.k.) jest ścigane z urzędu. Nie jest wymagane przyjęcie zawiadomienia o przestępstwie od ofiary lub członka rodziny. Na podstawie zgromadzonych niebieskich kart oraz informacji własnych, policja ma możliwość podjęcia decyzji o przeprowadzeniu postępowania sprawdzającego lub wszczęcia postępowania przygotowawczego, niezależnie od woli ofiary. Jednakże, brak woli ofiary przemocy do współpracy z organami ścigania może powodować mały „ciężar dowodowy” sprawy, która w dalszym postępowaniu może zostać umorzona. Aktywne uczestnictwo ofiary w postępowaniu podnosi wartość dowodową postępowania.

• Policjanci przeprowadzają, jeżeli sytuacja na to pozwala, rozmowę pouczającą ze sprawcą przemocy domowej.

• Jeżeli na miejscu zdarzenia obecne są dzieci, w sytuacji, gdy grozi im bezpośrednie niebezpieczeństwo lub pozostawienie bez opieki, policjant podejmuje decyzję o zabraniu dzieci i powierza je pod opiekę kogoś z rodziny, a gdy jest to niemożliwe, pod opiekę placówki opiekuńczo-wychowawczej. Prawo dopuszcza możliwość udzielenia pomocy dzieciom, przez osoby lub instytucje, wbrew woli rodziców lub opiekunów będących w stanie nietrzeźwym.

Zadania dzielnicowego:

• prowadzenie dokumentacji dotyczącej danej rodziny

• niezwłoczny kontakt z rodziną, w której doszło do przemocy

• systematyczne wizyty (co najmniej raz w miesiącu) sprawdzające bezpieczeństwo rodziny

• działania prewencyjne wobec sprawców

• przekazanie informacji o dzieciach w rodzinie policjantowi zajmującemu się problematyką

• nieletnich

• powiadomienie innych służb, instytucji o sytuacji w danej rodzinie i współpraca z nimi.

Prawa ofiary przemocy domowej podczas interwencji:

• zapewnienie ofierze, przez interweniujących policjantów, doraźnego bezpieczeństwa

• uzyskanie informacji, kto przyjechał na wezwanie (numery identyfikacyjne policjantów, nazwa i siedziba jednostki w której pracują interweniujący policjanci)

• wykorzystanie dokumentacji interwencji policyjnych (notatek urzędowych) jako dowodów w sprawie karnej przeciw sprawcy przemocy

• zgłoszenie interweniujących policjantów na świadków w sprawie karnej przeciw sprawcy przemocy

PROKURATURA

• Osoby doznające przemocy w rodzinie, a także świadkowie mogą złożyć w prokuraturze lub na policji zawiadomienia o przestępstwie ściganym z urzędu lub wniosek o ściganie sprawcy przemocy (przestępstwa ścigane na wniosek osoby poszkodowanej). W sytuacji istnienia uzasadnionego podejrzenia, że doszło do popełnienia przestępstwa prokuratura, we współpracy z policją, jest zobowiązana do:

• wszczęcia postępowania przygotowawczego celem sprawdzenia czy doszło do przestępstwa

• wyjaśnienia okoliczności zdarzenia

• zebrania i zabezpieczenia dowodów

• ujęcia sprawcy

• zastosowania, w uzasadnionych przypadkach, środka zapobiegawczego wobec sprawcy przemocy w formie dozoru policyjnego bądź tymczasowego aresztowania.

POMOC SPOŁECZNA

• Pomoc społeczna ma umożliwić osobom i rodzinom przezwyciężenie trudnych sytuacji życiowych, których same nie są w stanie pokonać oraz zapobiegać powstawaniu tych sytuacji. Pomoc społeczna jest udzielana również w przypadku występowania przemocy w rodzinie. Pomoc świadczona przez ośrodki pomocy społecznej obejmuje przede wszystkim:

• przeprowadzanie wywiadu środowiskowego wraz z załączoną procedurą „Niebieskiej Karty”, umożliwiającą zidentyfikowanie przemocy w rodzinie

• przygotowanie kompleksowego planu pomocy i monitorowanie podjętych działań

• pomoc w załatwianiu spraw urzędowych i bytowych

• prowadzenie poradnictwa

• udzielanie informacji o przysługujących prawach i możliwościach uzyskania pomocy

• kierowanie do specjalistycznych instytucji pomagających ofiarom przemocy oraz wskazywanie miejsc oferujących schronienie

• udzielanie, w uzasadnionych przypadkach, pomocy finansowej, rzeczowej.

Rolą ośrodków interwencji kryzysowej jest świadczenie specjalistycznych usług,

zwłaszcza psychologicznych, prawnych, hostelowych, które są dostępne przez całą

dobę - osobom, rodzinom i społecznościom będącym ofiarami przemocy lub znajdującym się w innej sytuacji kryzysowej - w celu zapobieżenia powstawania lub pogłębiania się u nich dysfunkcji. Specjalistyczne Ośrodki Wsparcia dla Ofiar Przemocy są zobowiązane do świadczenia następujących usług:

• zapewnianie schronienia ofiarom przemocy na okres do 3 miesięcy z możliwością przedłużenia

• ochrona przed osobą stosującą przemoc

• udzielanie natychmiastowej pomocy psychologicznej medycznej i wsparcia

• rozpoznawanie sytuacji ofiary przemocy w rodzinie i opracowywanie planu pomocy

• wspieranie w przezwyciężaniu sytuacji kryzysowej

• udzielanie poradnictwa: medycznego, psychologicznego, prawnego, socjalnego

• prowadzenie grup wsparcia i grup terapeutycznych dla ofiar przemocy

• prowadzenie terapii indywidualnej.

GMINNE KOMISJE ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW ALKOHOLOWYCH

W przypadku, gdy przemocy domowej towarzyszy nadużywanie alkoholu, do zadań GKRPA należy:

• rozpoznanie sytuacji w rodzinie w drodze przeprowadzenia wywiadu środowiskowego wraz z załączoną procedurą „Niebieskie Karty”, umożliwiającą zidentyfikowanie przemocy w rodzinie

• wezwanie osoby nadużywającej alkoholu i stosującej przemoc na rozmowę ostrzegawczą, informującą o prawnych konsekwencjach stosowania przemocy wobec bliskich

• udzielanie wsparcia socjalnego, psychologicznego i prawnego ofiarom przemocy

• informowanie rodzin uwikłanych w przemoc o możliwościach uzyskania pomocy

• wnioskowanie do sądu o zastosowanie wobec osoby nadużywającej alkoholu obowiązku poddania się leczeniu odwykowemu

SŁUŻBA ZDROWIA

W przypadku występowania u pacjenta sygnałów świadczących o występowaniu przemocy domowej, lekarze, oprócz udzielenia pomocy medycznej zobligowani są do realizacji świadczeń na rzecz osoby pokrzywdzonej:

• informowanie o możliwościach uzyskania pomocy

• wystawianie na prośbę osoby pokrzywdzonej zaświadczenia lekarskiego o stwierdzonych obrażeniach i podjętym leczeniu

• informowanie ofiar o warunkach i miejscach wystawienia obdukcji (obdukcja jest płatna i może ją wykonać tylko lekarz, który jest do tego uprawniony, czyli lekarz sądowy; zarówno obdukcja, jak i zaświadczenie wystawione przez lekarza może być przedstawione jako dowód w sprawie karnej).

1. Formy przemocy w rodzinie

Najczęstsze formy przemocy domowej to:

*przemoc fizyczna- jak podaje K. Browne w książce pt.: "Zapobieganie przemocy w rodzinie "Warszawa 1999, jest to użycie siły, którego rezultatem jest nieprzypadkowe zranienie. Osoby bite i maltretowane pod ubraniem maja najczęściej ślady pobicia: blizny, siniaki, złamania, ślady skaleczeń, uderzeń, otarcia skóry, oparzenia.

*przemoc psychiczna - to przemoc emocjonalna, stosowana na drugim miejscu. Znęcanie się psychiczne prowadzi do niszczenia obrazu siebie, poczucia niskiej wartości. Stosowanie jej polega na kontroli i ograniczaniu, zabranianiu spotykania sie ofiary z przyjaciółmi, szkołą, miejscem pracy. To przymusowa izolacja, uwiezienie. Osoby maltretowane psychicznie są zmuszane do oglądania aktów przemocy, straszone, poniżane, krytykowane i szantażowane.

*przemoc seksualna - polega na wymuszaniu kontaktu seksualnego na partnerze, bez jego zgody. Często odbywa sie to przy użyciu siły. Bywa, że ofiara jest zmuszana do oglądania aktów seksualnych, obrazów o treści seksualnej. Ofiara jest poniżana w sytuacjach seksualnych.

Kobiety często nie zgłaszają przemocy seksualnej wobec nich, bo po prostu wstydzą sie tego, podobnie jak wstydzą sie przemocy domowej.

Coraz częściej mamy do czynienia z przemocą seksualną wobec dzieci. To jedna z najtrudniejszych form przemocy do wykrycia. Dziecko wstydzi sie tego co je spotkało i nie chce ujawniać. Dziecko boi sie wstydu, odrzucenia i tego, że nikt mu nie uwierzy. Często przemocą seksualną dotykane są dzieci przez swoich bliskich, bądź osoby znajome.

*zaniedbania - przemoc ta dotyczy dzieci, które są zaniedbywane przez swoich rodziców. Nie są zaspokajane podstawowe potrzeby dzieci, począwszy od żywienia a zakończywszy na nauce. Dzieci zaniedbane wychowawczo często nie chodzą do szkoły. Osobami zaniedbywanymi bywają także chorzy współmałżonkowie, dziadkowie, kalekie dzieci.

2. Ofiary przemocy w rodzinie

Przemocą w rodzinie dotknięte są dzieci, współmałżonkowie, osoby w podeszłym wieku. Raporty policji wskazują, że przemoc wobec matek, żon jest zgłaszana częściej niż przemoc wobec dzieci. Ofiary przemocy często przebywają w takim stanie od kilku do kilkunastu lat, bojąc sie swych oprawców lub wstydząc sie ujawnić ten problem. Sprawcą jest osoba, która powinna być wsparciem, miłością, szacunkiem. Ofiarę ze sprawcą łączą różne więzi: uczucie, ślub, dzieci, wspólne mieszkanie, dorobek życia. Ofiary cierpią na depresje, niepokój, wybuchy płaczu, gniewu, agresji, niepewności, lęku.

Ofiary doznają uszczerbku na zdrowiu psychicznym, na skutek terroru, które pozostają często na całe życie.

3. Sprawcy przemocy w rodzinie

Sprawcami przemocy domowej są najczęściej mężczyźni - mężowie i ojcowie, synowie. Oprawcy zawsze znajdują coś na swoje usprawiedliwienie, wykorzystując przy tym techniki neutralizacji: kwestionowanie odpowiedzialności, kwestionowanie szkody, kwestionowanie ofiary.

4. Przyczyny przemocy w rodzinie

Główną przyczyną przemocy w rodzinie jest alkoholizm sprawców - wskazują na to liczne badania. Jak podaje K. Czekaj w swojej książce pt. "Labirynty współczesnego społeczeństwa" Katowice 1998, prawdopodobieństwo wystąpienia przemocy w rodzinach alkoholowych jest ponad dwukrotnie większe niż w pozostałych.

Oto mechanizmy wpływu alkoholu na przestępczość:

*alkohol redukuje zahamowanie i wyzwala agresje,

*alkohol zmienia aktywność neuroprzekaźników, co wiąże sie z rozwojem zachowań agresywnych,

*przewlekły alkoholizm prowadzi do dysfunkcji kory mózgowej, co sprzyja patologii zachowania.

Według statystyk innymi powodami przemocy fizycznej w rodzinach są:

*bezrobocie, ubóstwo, czyli problemy finansowe rodziny i zła sytuacja materialna rodziny.

*trudności w wychowywaniu dzieci,

*ingerowanie osób trzecich w małżeństwo,

*trudności w pełnieniu ról społecznych.

Bezrobocie, zła sytuacja materialna powoduje napięcia i konflikty w rodzinie, nasilanie się stresów, wzrost patologii. Jest to błędne koło przemocy.

5. Działania podejmowane przez policje wobec sprawców przemocy domowej.

Sprawca zawsze jest odpowiedzialny za przemoc. Działania prewencyjne, które powinny być podjęte z chwilą stwierdzenia bądź podejrzenia przemocy maja na celu:

• zapewnienie bezpieczeństwa rodzinie,

• zapobieżenie dalszym aktom przemocy,

• zmniejszenie lub zlikwidowanie poczucia bezkarności sprawcy.

Oprawcy zgłoszeni na policję są często odwożeni do Policyjnej Izby Zatrzymań, Policyjnej Izby Wytrzeźwień. Często prowadzone są rozmowy ostrzegawcze, pouczenia. Bywa, że są stosowane środki przymusu wobec sprawców przemocy.

Podczas gdy wobec sprawców przemocy stosowane są określone działania, ofiary pozostają bez wsparcia i pomocy.

ZASOBY INSTYTUCJONALNE DZIAŁAJĄCE W ROZWIĄZYWANIU PROBLEMY PRZEMOCY W RODZINIE

Tutejsza Gmina Chociwel w ramach rozwiązywania problemu przemocy w rodzinie i ofiar przemocy w rodzinie współpracuje z Instytucjami i Organizacjami działającymi na rzecz pomocy rodzinie w powiecie stargardzkim i powiatami sąsiednimi województwa zachodniopomorskiego. Są to:

1. Poradnia Zdrowia Psychicznego

dla dorosłych, dzieci i młodzieży

ul. Gdyńska 4,73-110 Stargard Szczeciński

2. Poradnia Psychologiczno - Pedagogiczna

ul. I Brygady 35 c

73-110 Stargard Szczeciński

3. NSZOZ Przychodnia Terapii Uzależnienia od Alkoholu, Współuzależnienia - Realizacja programów psychoterapeutycznych dla ofiar przemocy w rodzinie. Terapia dzieci wykorzystywanych seksualnie, ul. Warszawska 16 73-110 Stargard Szczeciński

4. Punkt dla Ofiar Przemocy w Rodzinie prowadzony przez Stowarzyszenie „Serce Dzieciom” ul. Dworcowa 10 a 73-110 Stargard Szczeciński

5. Punkt Porad Obywatelskich prowadzony przez Stowarzyszenie „Serce Dzieciom” ul. Dworcowa 10 a 73-110 Stargard Szczeciński

6. Bezpieczny pokój przesłuchań dla ofiar przemocy Komenda Powiatowa Policji ul. Warszawska 26, 73-110 Stargard Szczeciński

7. Sąd Rejonowy III Wydział Rodzinny i Nieletnich

ul. Bogusława IV, 73-110 Stargard Szczeciński

8. Sąd Rejonowy w Stargardzie Szczecińskim - Wydział Karny,

ul. Wojska Polskiego 19, 73-110 Stargard Szczeciński

9. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie

ul. Skarbowa 1, 73-110 Stargard Szczeciński

10. Prokuratura Rejonowa

ul. Czarnieckiego 32, 73-110 Stargard Szczeciński

11. Dom Schronienia dla Matek z Dziećmi

Poczernin 17, 73-110 Stargard Szczeciński

12. Stowarzyszenie „Diogenes”

Rynowo 27, 73-150 Łobez

13. Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych przy Urzędzie Miejskim w Chociwlu, ul. Armii Krajowej 52, siedziba - sala w budynku za siedzibą Miejsko - Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej

14. Posterunek Policji w Chociwlu, ul. Armii Krajowej

15. Parafialny Zespół „CARITAS” działający przy Parafii Rzymskokatolickiej w Chociwlu pw. „Matki Boskiej Bolesnej”,

ul. Kard. A. Hlonda 9

16. Zespół Placówek Oświatowych w Chociwlu, ul. H. Dąbrowskiego 15

17. Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Jerzy Milewski, ul. Armii Krajowej 38, 73-120 Chociwel

18. Niepubliczny Zakład Pielęgniarstwa Środowiskowo - Rodzinnego Irena Zielińska, ul. Armii Krajowej 38, 73-120 Chociwel”

WSKAZÓWKI DLA OSÓB DOZNAJĄCYCH PRZEMOCY W RODZINIE

Rodzina funkcjonuje prawidłowo, gdy wszyscy jej członkowie respektują wzajemnie swoje podstawowe prawa, okazują sobie miłość i stwarzają możliwość do nieskrępowanego rozwoju. W sytuacji odwrotnej, rodzina narażona jest na kryzys. Aby umieć rozpoznać czy rodzina rozwija się zdrowo, czy też może zaczyna się w niej dziać coś niepokojącego, trzeba być świadomym swoich podstawowych praw. Należy zawsze pamiętać, iż:

• każdy człowiek ma prawo do życia w środowisku rodzinnym wolnym od przemocy,

• każdy człowiek ma prawo czuć się bezpiecznie w swoim domu,

• każdy człowiek ma prawo do szacunku i godnego traktowania,

• każdy człowiek ma prawo do swobodnego wyrażania swojego zdania

i współdecydowania o sprawach dotyczących jego i jego rodziny,

• każdy człowiek ma prawo się mylić i być niedoskonałym,

• każdy człowiek ma prawo szukać pomocy, gdy jego prawa są łamane.

Jeśli Twój partner lub inny członek rodziny nie respektuje przysługujących Ci praw, jeśli w Twojej rodzinie dzieje się coś złego, jeśli dochodzi do przemocy, nie możesz pozwolić sobie na bierność. Musisz zwrócić się po pomoc do specjalistów.

Skutecznym sposobem interweniowania wobec problemu przemocy w rodzinie są działania podejmowane przez interdyscyplinarne zespoły specjalistów - lokalne koalicje przeciwdziałające przemocy. Członkami takich zespołów są przedstawiciele wszystkich instytucji i organizacji z danego terenu zaangażowanych w zwalczanie i zapobieganie przemocy w rodzinie: pracownicy socjalni, policjanci, członkowie GKRPA, pedagodzy, psycholodzy, pielęgniarki środowiskowe, lekarze, prawnicy, kuratorzy itd. Zespół taki zapewnia kompleksową pomoc rodzinie uwikłanej w przemoc w drodze wysłuchania i wsparcia osób dotkniętych przemocą, informowania o możliwościach uzyskania pomocy, kontaktowania osoby dotkniętej przemocą z odpowiednimi specjalistami, wspólnego opracowywania, wdrażania i monitorowania realizacji planu pomocy”.

§ 2. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.

Przewodniczący Rady Miejskiej

inż. Krzysztof Zych